Ջեյմս Ջոյս (անգլ.՝ James Augustine Aloysius Joyce, իռլանդերեն՝ Séamas Seoige, փետրվարի 2, 1882, Դուբլին - հունվարի 13, 1941, Ցյուրիխ), իռլանդացի գրող։

Հեղինակել է «Ուլիս» (1922), «Ֆիննեգանի հոգեհացը» (1939), «Երիտասարդ արվեստագետի դիմանկարը» (1916) վեպերը, «Դուբլինցիներ» (1914) նովելների ժողովածուն, բանաստեղծություններ, «Ջակոմո» հոգեբանական էսսեն (1914):

Ջեյմս Ջոյսը ծնվել է 1882 թվականի փետրվարի 2-ին Դուբլինի Ռաթգար արվարձանում՝ Ջոն Ստանիսլոս Ջոյսի և Մարի Ջեյն Մուրեյի ընտանիքում։ Մկրտվել է փետրվարի 5-ին Տիրանուրի ՝ Սուրբ Հովսեփ եկեղեցում (իռլ.՝ Tír an Iúir), Պատվելի Ջոն Օ’Մուլոյի կողմից։ Ֆիլիպ և Էլեն Մքքենները նրա կնքահայրն ու կնքամայրն էին։ Ջոյսը 10 երեխաներից ավագն էր. նրա եղբայր-քույրերից երկուսը մահացել էին տիֆից։ Հայրական ընտանիքը՝ ծագումով Քորքից, ժամանակին աղի և կիտրոնի գործի սեփականատեր են եղել։ Ջեյմսի և՛ հայրը, և՛ հայրական պապիկը երկուսն էլ ամուսնացել են հարուստ ընտանիքների ժառանգների հետ. թեպետ ընտանիքի հավակնոտ նախահայր՝ Ջոն Շոուն (իռլ.՝ Seán Mór Seoighe) քարտաշ-որմնադիր էր՝ Քոնեմարայից[12]։ 1887 թվականին նրա հայրը նշանակվում է որպես հարկահավաք (սեփականության հարկահավաք) Դուբլինյան Ընկերության կողմից։ Ընտանիքը հետագայում տեղափոխվում է Դուբլինին կից 19 կմ հեռավորության վրա գտնվող փոքրիկ շքեղ Բրեյ քաղաքը։ Այս Ժանակահատվածում է, որ շան հարձակման պատճառով Ջոյսի մոտ ձևավորվում է կինոֆոբիա։ Նա նաև տառապում էր կերաունոֆոբիայով, քանի որ նրա չափազանց սնահավատ մորաքույրը ամպրոպը նկարագրում էր որպես Աստծո ցասման նշան: